Spłacony kredyt czy pożyczka – czas by usunąć z księgi wieczystej swojej nieruchomości wpis o hipotece. Jak to zrobić bezproblemowo i co jeżeli jest kilku współwłaścicieli nieruchomości?

Hipoteka jest instrumentem prawnym, który zabezpiecza wierzyciela przed sytuacją kiedy dłużnik nie spłaca swojego długu. Najczęściej hipoteka jest ustanawiana na rzecz banku, który udziela kredytu. Hipoteka ma umożliwić wierzycielowi sprzedaż nieruchomości i odzyskanie pieniędzy jeżeli dłużnik sam nie płaci długu.

W większości jednak przypadków kredytobiorca spłaca swój kredyt i w pewnym momencie przychodzi czas, że jest wolny od długu. Wtedy hipoteka nie jest już konieczna i należy ją wykreślić z księgi wieczystej.

Pierwszym krokiem do wykreślenia hipoteki jest uzyskanie zgody banku (lub innego wierzyciela) na wykreślenie hipoteki z naszej księgi wieczystej. Dokument taki określany jest listem mazalnym lub kwitem mazalnym. Jeżeli naszym wierzycielem nie jest bank, zgoda musi być podpisana w obecności notariusza (forma pisemna z podpisem notarialnie poświadczonym).

Jeżeli mamy odpowiedni dokument, w kolejnym kroku należy złożyć wniosek o wykreślenie hipoteki. Wniosek składa się na formularzu KW-WPIS. Należy dołączyć kwit mazalny w oryginale i dowód uiszczenia opłaty sądowej 100zł. Wniosek składamy do Sądu Rejonowego Wydziału Ksiąg Wieczystych właściwego dla miejsca położenia nieruchomości.

Sprawa wydaje się nieskomplikowana jeżeli jest jeden właściciel nieruchomości.

Jeżeli jednak mamy do czynienia z nieruchomością we współwłasności to ważne, aby wniosek o wykreślenie hipoteki podpisali wszyscy współwłaściciele. W przeciwnym razie wniosek o wykreślenie może zostać przez sąd wieczystoksięgowy oddalony.

Dlaczego to tak ważne? W tym miejscu pojawia się tajemnicze określenie „opróżnione miejsce hipoteczne”.

Jeżeli mamy na nieruchomości kilka hipotek to są one ułożone w księdze wieczystej w odpowiedniej kolejności. Wcześniejsza hipoteka powinna być spłacona przy egzekucyjnej sprzedaży nieruchomości jako pierwsza, i dalej według kolejności. Jeżeli dochodzi do wykreślenia hipotek to hipoteki późniejsze przechodzą co do zasady na wyższe miejsca. Jednak, właściciel nieruchomości ma możliwość „rezerwacji” miejsca po wygasłej i wykreślonej hipotece dla innej hipoteki, którą planuje ustanowić w przyszłości.

Ważne! Takiej rezerwacji może dokonać tylko jednocześnie ze złożeniem wniosku o wykreślenie hipoteki, która opuszcza miejsce. Później jest to niemożliwe.

Ponadto, takiej rezerwacji może dokonać każdy ze współwłaścicieli nieruchomości.

Tutaj wyłania się odpowiedź na pytanie dlaczego wszyscy właściciele muszą złożyć wniosek o wykreślenie hipoteki. Skoro przy tym wniosku każdy z nich ma ostatnią szansę na rezerwację opróżnionego miejsca hipotecznego to wniosek o wykreślenie nie może być uwzględniony bez dania tej szansy przez sąd wieczystoksięgowy każdemu ze współwłaścicieli.

Dlatego, jeżeli wykreślamy hipotekę z księgi wieczystej nieruchomości będącej we współwłasności to formularz wniosku musi być podpisany przez wszystkich właścicieli albo do wniosku należy dołączyć zgody wszystkich właścicieli na wykreślenie hipoteki (w formie pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym). Tak złożony wniosek będzie oznaczał, że żaden ze współwłaścicieli nie rezerwuje sobie miejsca po wygasłej hipotece.

Jeżeli jednak właściciel chce skorzystać z rezerwacji opróżnionego miejsca hipotecznego to wraz wnioskiem o wykreślenie hipoteki musi złożyć wniosek o wpis do księgi wieczystej tzw. uprawnienia do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym.